خشونت علیه زنان شناخت و افشای آن

 " لیلا حسام عارفی "

روز 25 نوامبر روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان است اختصاص این روز به عنوان مناسبتی بین المللی فرصت خوبی برای پرداختن به این مساله است.

به جرات می توان گفت زنان در همه طبقات و با هر ملیت و فرهنگی در طول عمر خود چه در داخل خانه و چه در محیط های اجتماعی چهره کریه و زشت خشونت را می بینند بنابراین خشونت علیه زنان رویکردی موردی یا محلی نیست بلکه پدیده ایی جهانی است .

خشونت علیه زنان را اینگونه تعریف کرده اند : عملی مبتنی بر جنسیت که موجب آزار یا صدمه جسمی و جنسی یا روانی گردد.

خشونت همه جانبه و فراگیر علیه زنان فرصت های زندگی را از آنان می گیرد و مانع از رسیدن آنها به حقوق انسانی خود می شود که البته در جوامع در حال توسعه یا توسعه نیافته اثرات آن بسیار آشکار تر است.علل و ریشه های خشونت را می توان در حکومتها و سیاست آنها هم جستجو کرد.

نابرابری های حقوقی و فشار و تبعیض های اجتماعی فرصتهای نا برابر اجتماعی به تدریج ساختار پیچیده ایی از خشونت و بی عدالتی را بوجود می آورد.

در درون خانواده هم به خصوص در جوامع توسعه نیافته که قدرت اقتصادی در دست مردان است و زنان به شدت به مردان وابسته اند خشونتها نمود بارز تری پیدا می کند.

به خصوص در جوامع اسلامی که مرد از لحاظ قانونی و دینی سرپرست و صاحب اختیار زن است می تواند به مراتب شدیدتر باشد.

خشونت علیه زنان را می توان به صورت زیر طبقه بندی کرد

1_خشونت فیزیکی و جنسی که در درون خانواده ها رخ می دهد مانند کتک زدن یا سوءاستفاده جنسی

2_خشونتی که توسط دولتها اعمال می شود مانند وضع قوانین ضد زن یا عدم حمایت از حقوق زنان

3_خشونتهای اجتماعی مانند آزار و اذیت جنسی در محیطهای شغلی و اجتماعی و عدم فرصتهای برابر

4_خشونتهای فرهنگی که در مناطقی خاص و بسته به فرهنگ و سنتهای منطقه علیه زنان اعمال می شود.مثل ختنه کردن زنان در آفریقا و کشورهایی در شرق آسیا خشونت علیه زنان علاوه بر آثار آشکار و بارزی که به جا م گذارد اثرات پنهانی نیز دارد مانند فشارهای روانی. اضطراب و افسردگی و کاهش اعتماد به نفس و.....

نوع دیگری از خشونت که خشونت پنهان محسوب می شود و آثار و نتایج آن در ظاهر دیده نمی شود به صورت بسار وسیعی در مورد زنان اعمال می شود مانند وادار کردن زنان به پوششی خاص ممانعت از تحصیل و فعالیت خارج از خانه دور کردن زن ار کودکانش چند همسری که جامعه ایران به شدت رواج دارد و توسط قانون هم حمایت می شود.

 
اما ما شاهد هستیم که با وجود گستردگی خشونت و تبعات آن هنوز هم این مساله بیشتر پنهان نگه داشته می شود و زنان به خصوص در جوامع سنتی مثل ایران کمتر از آن صحبت می کنند.

زیرا در نظام فکری مرد سالار اشکالی از خشونت در خانواده عادی تلقی می شود و به زنان آموزش می دهند که هر شرایطی را در درون خانواده ها تحمل کنند.

برای رهایی از این شرایط در درجه اول مساله آموزش زنان مطرح است که با آگاهی دادن زنان به حقوق انسانی خود آنها را به مبارزه باخشونت تشویق کرد و همچنین تغییر الگوهای فرهنگی که این خشونت را در جامعه نهادینه می کند و تغییر الگوهای تربیتی برای تربیت و پرورش نسلی که از باز تولید این جریان ممانعت به عمل آورد می تواند از راهکارهای مفید باشد.و البته فشار بر حکومتها برای تغییر قوانین نا عادلانه از مهمترین ای راهکارها می باشد.

لیلا حسام عارفی